Xét nghiệm sốt xuất huyết tại nhà: Những điều cần lưu ý để đảm bảo kết quả chính xác
Các phương pháp xét nghiệm sốt xuất huyết thường được sử dụng
Tùy theo giai đoạn nhiễm bệnh và tình trạng bệnh nhân, bác sĩ có thể chỉ định một hoặc nhiều xét nghiệm sau:
1. Xét nghiệm kháng nguyên NS1
Đây là xét nghiệm phát hiện kháng nguyên đặc hiệu của virus Dengue, có thể dương tính từ ngày đầu tiên đến ngày thứ 5 kể từ khi xuất hiện triệu chứng. Xét nghiệm NS1 có độ chính xác cao và thường là lựa chọn đầu tiên để chẩn đoán sốt xuất huyết giai đoạn sớm.
2. Xét nghiệm kháng thể IgM/IgG
IgM thường xuất hiện từ ngày thứ 4 trở đi sau khi phát bệnh và tồn tại trong máu khoảng 1–2 tháng. IgG xuất hiện muộn hơn, thường sau 7 ngày, và kéo dài nhiều năm. Sự hiện diện của hai loại kháng thể này giúp phân biệt giữa nhiễm mới và tái nhiễm.
3. Công thức máu
Dù không đặc hiệu cho sốt xuất huyết, nhưng công thức máu có thể cho thấy các dấu hiệu nghi ngờ như giảm tiểu cầu, tăng hematocrit, thay đổi bạch cầu – những biểu hiện thường gặp ở giai đoạn tiến triển.
4. CRP và các xét nghiệm hỗ trợ
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thêm xét nghiệm CRP, men gan hoặc điện giải để đánh giá mức độ viêm nhiễm và tổn thương nội tạng.
Những lưu ý quan trọng khi làm xét nghiệm sốt xuất huyết tại nhà
Để đảm bảo kết quả chính xác và quá trình lấy mẫu an toàn, người bệnh và gia đình cần ghi nhớ các điểm sau:
1. Chọn thời điểm phù hợp
Thời điểm lấy mẫu có vai trò quan trọng trong việc xác định đúng loại xét nghiệm cần làm:
-
Từ ngày 1 đến ngày 5 sau khi xuất hiện triệu chứng: Ưu tiên xét nghiệm NS1.
-
Từ ngày thứ 4 trở đi: Có thể thực hiện xét nghiệm IgM/IgG để kiểm tra kháng thể.
-
Khi có dấu hiệu nặng như chảy máu cam, đau bụng dữ dội, nôn liên tục: Nên kết hợp thêm công thức máu và chức năng gan.
Không nên làm xét nghiệm quá sớm (trong vài giờ đầu sốt) vì dễ dẫn đến âm tính giả, gây hoang mang hoặc chủ quan khi theo dõi bệnh.
2. Nhịn ăn trước khi lấy mẫu (nếu có yêu cầu)
Một số xét nghiệm máu cần được thực hiện khi đói để không ảnh hưởng đến chỉ số sinh hóa. Tuy nhiên, với các xét nghiệm như NS1, IgM/IgG hay công thức máu thông thường thì không bắt buộc phải nhịn ăn.
Trước khi lấy mẫu, nhân viên y tế hoặc tổng đài Medlatec sẽ hướng dẫn cụ thể về việc ăn uống và thời gian lý tưởng để làm xét nghiệm.
3. Chuẩn bị không gian sạch sẽ, thông thoáng
Để quá trình lấy mẫu diễn ra thuận lợi, người nhà nên chuẩn bị sẵn một không gian đủ ánh sáng, có bàn ghế sạch sẽ, tránh bụi bẩn và có thể sát khuẩn tay trước khi tiếp xúc với nhân viên y tế.
Ngoài ra, người bệnh nên mặc áo rộng, dễ xắn tay hoặc mở cổ tay để việc lấy máu nhanh và chính xác hơn.
4. Khai báo đầy đủ triệu chứng
Khi nhân viên y tế đến nhà, người bệnh nên cung cấp đầy đủ thông tin: thời gian bắt đầu sốt, có phát ban không, tiền sử đi lại gần đây, tiếp xúc với người bệnh, tiền sử dị ứng thuốc hoặc bệnh lý nền. Những dữ liệu này giúp bác sĩ chỉ định xét nghiệm hợp lý và tăng độ chính xác trong chẩn đoán.
5. Nghỉ ngơi hợp lý trước và sau khi lấy mẫu
Cơ thể đang sốt thường mệt mỏi, mất nước, dễ hạ huyết áp khi lấy máu. Người bệnh nên nghỉ ngơi trước khi lấy mẫu và uống đủ nước. Sau khi lấy máu, cần ngồi nghỉ khoảng 10–15 phút, không vận động mạnh ngay sau đó.
Xét nghiệm tại nhà có chính xác như tại bệnh viện?
Với sự hỗ trợ từ các thiết bị hiện đại, quy trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt và đội ngũ kỹ thuật viên được đào tạo bài bản, xét nghiệm sốt xuất huyết tại nhà hoàn toàn có thể đảm bảo độ chính xác tương đương xét nghiệm tại bệnh viện.
Medlatec hiện là một trong số ít đơn vị y tế tại Việt Nam sở hữu hệ thống xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế ISO 15189, có khả năng xử lý hàng ngàn mẫu mỗi ngày với tốc độ và độ chính xác cao. Sau khi lấy mẫu tại nhà, bệnh phẩm được bảo quản đúng quy trình, vận chuyển ngay đến phòng xét nghiệm và phân tích nhanh chóng.
Khi nào cần thực hiện xét nghiệm sốt xuất huyết tại nhà?
Bạn nên cân nhắc thực hiện xét nghiệm khi có các dấu hiệu sau:
-
Sốt cao liên tục trên 2 ngày, không đáp ứng thuốc hạ sốt thông thường
-
Đau đầu vùng trán hoặc sau hốc mắt
-
Đau mỏi cơ, đau khớp
-
Nôn mửa, chán ăn, mệt lả
-
Phát ban, chảy máu cam hoặc dấu hiệu bầm tím bất thường
-
Người trong nhà hoặc khu vực sống đang có dịch sốt xuất huyết
Trẻ nhỏ hoặc người cao tuổi nếu có dấu hiệu sốt bất thường cũng nên được xét nghiệm sớm để loại trừ sốt xuất huyết, tránh biến chứng như tràn dịch màng phổi, xuất huyết nội tạng.
Vì sao nên chọn Medlatec để làm xét nghiệm tại nhà?
Medlatec là đơn vị y tế có hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực xét nghiệm, đặc biệt là xét nghiệm tại nhà. Đội ngũ nhân viên y tế của Medlatec được đào tạo bài bản, quy trình khép kín từ đặt lịch – lấy mẫu – phân tích – trả kết quả và tư vấn.
Ngoài ra, kết quả được trả trong ngày, dễ tra cứu, đồng thời có bác sĩ chuyên môn tư vấn, hướng dẫn theo dõi diễn tiến bệnh sau xét nghiệm.
Xét nghiệm sốt xuất huyết tại nhà không chỉ là biện pháp chẩn đoán chính xác mà còn giúp người bệnh được chăm sóc y tế đúng lúc, tránh nhập viện trễ và giảm gánh nặng cho hệ thống y tế trong mùa dịch.
