Vì sao ung thư được xếp vào nhóm bệnh không lây nhưng nguy hiểm bậc nhất?

Ung thư là gì?

Ung thư là hiện tượng tế bào trong cơ thể tăng sinh không kiểm soát và có khả năng xâm lấn các mô lân cận hoặc di căn sang cơ quan khác. Căn bệnh này có thể xuất phát từ nhiều vị trí khác nhau như phổi, gan, vú, đại tràng, dạ dày, tuyến giáp...

Có hơn 100 loại ung thư đã được y học phân loại, mỗi loại lại có cơ chế hình thành, yếu tố nguy cơ và diễn tiến riêng. Tuy nhiên, điểm chung của ung thư là phát triển âm thầm trong thời gian dài và nếu không được phát hiện sớm, bệnh dễ tiến triển sang giai đoạn nặng, khó điều trị.

Vì sao ung thư là bệnh không lây?

Khác với bệnh truyền nhiễm do virus, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng gây ra và có thể lây lan qua không khí, giọt bắn hay tiếp xúc, ung thư không có khả năng truyền từ người này sang người khác. Đây là lý do ung thư được xếp vào nhóm bệnh không lây nhiễm (Non-communicable diseases – NCDs).

Tế bào ung thư chỉ hình thành từ các biến đổi gen hoặc do tác động kéo dài của các yếu tố nguy cơ bên trong và bên ngoài cơ thể như:

• Rối loạn nội tiết, biến đổi ADN

• Hút thuốc lá

• Sử dụng rượu bia thường xuyên

• Chế độ ăn thiếu lành mạnh

• Nhiễm độc môi trường

• Di truyền

Mặc dù không lây nhiễm, ung thư vẫn gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống và tuổi thọ, khiến nó trở thành một trong những bệnh nguy hiểm nhất hiện nay.

Vì sao ung thư được coi là bệnh không lây nguy hiểm nhất?

1. Tỷ lệ tử vong cao

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu toàn cầu, chiếm khoảng 1 trong 6 ca tử vong mỗi năm. Riêng tại Việt Nam, mỗi năm có hơn 180.000 ca mắc mới và khoảng 120.000 người tử vong do ung thư.

Điều đáng lo ngại là phần lớn bệnh nhân phát hiện ung thư ở giai đoạn muộn – khi khối u đã di căn, gây khó khăn trong điều trị và tiên lượng sống ngắn.

2. Diễn tiến âm thầm, khó phát hiện

Ung thư thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Một số biểu hiện dễ bị bỏ qua như mệt mỏi, sụt cân không rõ nguyên nhân, đau mỏi nhẹ, rối loạn tiêu hóa thoáng qua…

Chính vì thế, người bệnh thường bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe thông thường, khiến việc chẩn đoán bị trì hoãn đến khi bệnh đã bước vào giai đoạn tiến triển.

3. Chi phí điều trị tốn kém

Điều trị ung thư đòi hỏi can thiệp y tế phức tạp và kéo dài, bao gồm phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, điều trị nhắm trúng đích hoặc miễn dịch. Các phương pháp này không chỉ đắt đỏ mà còn gây nhiều tác dụng phụ lên thể chất và tinh thần người bệnh.

Ngoài ra, việc phát hiện bệnh muộn sẽ làm tăng chi phí lên gấp nhiều lần so với việc điều trị sớm ở giai đoạn đầu.

4. Ảnh hưởng sâu rộng đến gia đình và xã hội

Ung thư không chỉ tác động đến người bệnh mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến người thân, gia đình và toàn xã hội. Người bệnh mất khả năng lao động, gia đình tốn kém chi phí điều trị, chăm sóc, ảnh hưởng đến kinh tế và tinh thần của cả cộng đồng.

Theo các chuyên gia, điều đáng nói là có đến 30–40% trường hợp ung thư có thể phòng ngừa được và nhiều loại ung thư có thể điều trị thành công nếu phát hiện sớm.

Những loại ung thư phổ biến tại Việt Nam

Tại Việt Nam, các loại ung thư có tỷ lệ mắc cao nhất gồm:

• Ung thư gan: phổ biến ở nam giới, thường liên quan đến viêm gan B, C

• Ung thư phổi: liên quan nhiều đến thuốc lá và ô nhiễm không khí

• Ung thư dạ dày: do chế độ ăn mặn, thức ăn lên men, nhiễm vi khuẩn HP

• Ung thư vú: phổ biến ở nữ giới, có thể tầm soát bằng siêu âm, chụp nhũ ảnh

• Ung thư đại trực tràng: liên quan đến chế độ ăn ít chất xơ, nhiều thịt đỏ

Ngoài ra, các bệnh ung thư khác như ung thư tuyến giáp, cổ tử cung, buồng trứng, bàng quang... cũng đang có xu hướng gia tăng, nhất là ở người trẻ tuổi.

Phát hiện sớm – vũ khí hiệu quả nhất chống lại ung thư

Dù nguy hiểm, ung thư vẫn có thể kiểm soát nếu được phát hiện sớm. Theo WHO, tỷ lệ sống sau 5 năm ở giai đoạn đầu của nhiều loại ung thư như ung thư vú, tuyến giáp, cổ tử cung... có thể đạt trên 90%. Ngược lại, tỷ lệ này chỉ còn dưới 30% ở giai đoạn cuối.

Tầm soát ung thư định kỳ là cách hiệu quả giúp phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường, tăng cơ hội điều trị thành công, giảm chi phí và rút ngắn thời gian điều trị.

Một số phương pháp tầm soát phổ biến gồm:

• Xét nghiệm máu tầm soát dấu ấn ung thư

• Chụp X-quang phổi

• Nội soi dạ dày – đại tràng

• Siêu âm vú, chụp nhũ ảnh

• Xét nghiệm HPV và PAP smear cổ tử cung

• Siêu âm tuyến giáp, ổ bụng

Bệnh viện Thu Cúc – địa chỉ tầm soát ung thư uy tín, toàn diện

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc (TCI) là một trong những đơn vị y tế tiên phong triển khai các gói tầm soát ung thư chuyên sâu, đa dạng cho cả nam và nữ, theo từng độ tuổi và yếu tố nguy cơ.

Ưu điểm khi tầm soát ung thư tại Thu Cúc:

• Hợp tác chuyên môn với các bác sĩ ung bướu hàng đầu trong và ngoài nước

• Hệ thống máy móc hiện đại như máy chụp CT, MRI, siêu âm màu, xét nghiệm máu tự động

• Dịch vụ khám nhanh, không chờ đợi, có tư vấn rõ ràng trước và sau tầm soát

• Gói khám được thiết kế khoa học, theo khuyến cáo của Hiệp hội Ung thư Quốc tế

• Kết quả chính xác, rõ ràng, được lưu trữ lâu dài giúp theo dõi tiến trình sức khỏe

Đặc biệt, Bệnh viện Thu Cúc còn chú trọng đến tâm lý người bệnh, tạo không gian thân thiện, thoải mái và riêng tư trong suốt quá trình thăm khám.

Đặt khám bệnh tại Bệnh viện Thu Cúc tại đây.