Vì sao người trẻ cần tầm soát sớm các bệnh không lây nhiễm?
1. Bệnh không lây nhiễm không “chừa” người trẻ
Một quan niệm sai lầm phổ biến là chỉ người lớn tuổi mới mắc bệnh không lây nhiễm. Thực tế, các nghiên cứu và số liệu dịch tễ cho thấy những căn bệnh này đang “trẻ hóa” nhanh chóng, đặc biệt tại các đô thị lớn nơi có lối sống ít vận động, ăn uống không lành mạnh, thường xuyên căng thẳng và sử dụng chất kích thích.
Một số bệnh không lây nhiễm phổ biến ở người trẻ gồm:
-
Tăng huyết áp sớm: Tình trạng áp lực máu tăng lên trong thời gian dài mà không có biểu hiện rõ rệt. Người trẻ thường phát hiện muộn khi đã có biến chứng.
-
Đái tháo đường tuýp 2: Ngày càng phổ biến ở thanh niên do béo phì, thừa cân, ăn uống nhiều đường, tinh bột.
-
Gan nhiễm mỡ không do rượu: Thường gặp ở những người ít vận động, thừa cân hoặc có rối loạn chuyển hóa.
-
Ung thư sớm: Một số loại ung thư như ung thư vú, ung thư cổ tử cung, ung thư đại trực tràng có thể xảy ra ở lứa tuổi 20–35.
-
Rối loạn lo âu, trầm cảm: Đặc biệt phổ biến trong giới trẻ do áp lực công việc, học tập, mạng xã hội và lối sống hiện đại.
2. Người trẻ dễ chủ quan, phát hiện muộn
Người trẻ thường không có triệu chứng rõ ràng dù đang mắc bệnh, hoặc nếu có thì dễ nhầm lẫn với những rối loạn nhẹ thông thường như mất ngủ, mệt mỏi, hay đau đầu. Vì vậy, nhiều bệnh nhân trẻ chỉ phát hiện bệnh khi đã có biến chứng nặng như tai biến, suy thận, nhồi máu cơ tim hay ung thư giai đoạn muộn.
Chính vì vậy, việc tầm soát định kỳ ngay cả khi không có triệu chứng là vô cùng quan trọng. Tầm soát giúp phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ, từ đó can thiệp bằng thay đổi lối sống, điều trị dự phòng hoặc theo dõi sát sao.
3. Lợi ích của việc tầm soát sớm bệnh không lây nhiễm ở người trẻ
3.1 Phát hiện sớm, tăng cơ hội điều trị khỏi
Ở giai đoạn đầu, nhiều bệnh không lây nhiễm có thể kiểm soát bằng thuốc hoặc thay đổi lối sống, thậm chí khỏi hoàn toàn nếu điều trị đúng cách. Càng phát hiện sớm thì chi phí điều trị càng thấp, thời gian hồi phục càng nhanh.
3.2 Ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm
Tăng huyết áp có thể dẫn đến đột quỵ, tiểu đường có thể gây suy thận, mù lòa hoặc cắt cụt chi. Tầm soát giúp ngăn chặn diễn tiến bệnh ngay từ đầu, hạn chế nguy cơ tử vong sớm hoặc tàn phế.
3.3 Nâng cao chất lượng sống
Người trẻ có sức khỏe tốt sẽ làm việc hiệu quả, học tập tốt hơn và có cuộc sống tinh thần tích cực hơn. Sức khỏe ổn định cũng góp phần xây dựng nền tảng cho tương lai bền vững, nhất là khi lập gia đình hoặc sinh con.
4. Tầm soát bệnh không lây nhiễm: người trẻ nên bắt đầu từ đâu?
Tùy theo độ tuổi, tiền sử gia đình và lối sống, bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm tầm soát phù hợp. Tuy nhiên, một gói tầm soát bệnh không lây nhiễm phổ biến cho người trẻ thường bao gồm:
-
Đo huyết áp, nhịp tim, chỉ số BMI
-
Xét nghiệm đường huyết lúc đói, HbA1c
-
Xét nghiệm mỡ máu (cholesterol, triglyceride…)
-
Siêu âm gan, xét nghiệm men gan
-
Xét nghiệm nước tiểu
-
Tầm soát ung thư sớm (nếu có yếu tố nguy cơ)
-
Khám tâm lý, đánh giá stress, trầm cảm
Nên thực hiện tầm soát định kỳ 1–2 lần/năm để theo dõi các chỉ số và can thiệp kịp thời khi có dấu hiệu bất thường.
5. Khám và tầm soát bệnh không lây nhiễm cho người trẻ tại Bệnh viện Thu Cúc
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc là một trong những cơ sở y tế đi đầu trong công tác chăm sóc sức khỏe dự phòng. Đối với nhóm người trẻ, Thu Cúc xây dựng các gói khám chuyên biệt phù hợp với từng độ tuổi, giới tính và thói quen sinh hoạt.
Ưu điểm nổi bật khi tầm soát tại Thu Cúc:
-
Hệ thống thiết bị hiện đại: Máy siêu âm, xét nghiệm tự động, nội soi ống mềm, hệ thống chẩn đoán hình ảnh kỹ thuật số… đạt chuẩn quốc tế.
-
Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm: Gồm các bác sĩ chuyên ngành Nội tổng quát, Nội tiết, Tim mạch, Dinh dưỡng, Tâm lý… trực tiếp tư vấn và chỉ định phù hợp.
-
Thủ tục nhanh chóng – đặt lịch linh hoạt: Người trẻ có thể khám ngoài giờ hành chính, đặt hẹn online và nhận kết quả nhanh.
-
Chăm sóc hậu khám tận tâm: Hướng dẫn thay đổi lối sống, theo dõi chỉ số sức khỏe định kỳ, hỗ trợ điều trị nếu có phát hiện bệnh.
6. Chủ động tầm soát – nền tảng cho cuộc sống khỏe mạnh
Tầm soát không phải là “đặc quyền” của người lớn tuổi. Đối với người trẻ, đây là sự chủ động, trách nhiệm với sức khỏe bản thân, gia đình và cộng đồng. Trong bối cảnh các bệnh không lây nhiễm ngày càng phổ biến và có xu hướng tấn công vào độ tuổi thanh niên, thì việc sớm xây dựng thói quen khám định kỳ là điều cần thiết hơn bao giờ hết.