Tầm soát ung thư sớm: Vì sao quan trọng và cần thực hiện khi nào?

1. Tầm soát ung thư sớm là gì?

Tầm soát ung thư sớm là quá trình kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện các dấu hiệu bất thường hoặc tổn thương tiền ung thư ngay cả khi chưa có triệu chứng. Các phương pháp có thể bao gồm:

• Xét nghiệm máu tìm dấu ấn ung thư

• Nội soi (dạ dày, đại tràng, cổ tử cung…)

• Chẩn đoán hình ảnh (siêu âm, X-quang, MRI, CT scan)

• Sinh thiết (khi cần thiết)

2. Vì sao tầm soát ung thư sớm lại quan trọng?

Phát hiện sớm – tăng cơ hội chữa khỏi

Nhiều loại ung thư có thể điều trị hiệu quả nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm. Ví dụ:

• Ung thư vú có tỷ lệ sống trên 90% nếu phát hiện ở giai đoạn I

• Ung thư cổ tử cung có thể điều trị khỏi hoàn toàn nếu phát hiện sớm và đúng cách

Tiết kiệm chi phí điều trị

Chi phí điều trị ung thư giai đoạn muộn thường cao gấp nhiều lần so với giai đoạn đầu. Tầm soát định kỳ giúp phát hiện bệnh khi chưa lan rộng, giảm đáng kể chi phí điều trị dài hạn.

Bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình

Ung thư có thể có yếu tố di truyền. Việc tầm soát ung thư định kỳ giúp bạn hiểu rõ tình trạng sức khỏe của mình, từ đó lên kế hoạch chăm sóc phù hợp cho cả gia đình.

3. Khi nào cần tầm soát ung thư?

Người khỏe mạnh – không triệu chứng

Ngay cả khi bạn cảm thấy khỏe mạnh, bạn vẫn nên tầm soát ung thư sớm, đặc biệt nếu:

• Trên 30 tuổi

• Có lối sống không lành mạnh (hút thuốc, rượu bia, thức khuya, ăn uống thiếu khoa học)

• Là nữ giới – nên tầm soát ung thư vú, cổ tử cung

• Là nam giới – nên tầm soát ung thư gan, phổi, tuyến tiền liệt

Người có yếu tố nguy cơ

Bạn nên tầm soát sớm nếu:

• Trong gia đình có người từng mắc ung thư

• Có bệnh nền như viêm gan B, C (nguy cơ ung thư gan), viêm đại tràng mạn tính (nguy cơ ung thư đại tràng)

• Tiếp xúc với môi trường độc hại (hóa chất, khói bụi…)

Khi xuất hiện triệu chứng bất thường

Một số dấu hiệu có thể cảnh báo nguy cơ ung thư:

• Sụt cân không rõ nguyên nhân

• Mệt mỏi kéo dài

• Ho dai dẳng, chảy máu bất thường, thay đổi thói quen đại tiện

• Đau nhức kéo dài tại một vị trí nhất định

Nếu gặp các triệu chứng trên, đừng chần chừ – hãy đi khám và tầm soát ngay.

4. Tầm soát ung thư những loại nào?

Tùy theo độ tuổi, giới tính và nguy cơ cá nhân, bạn có thể thực hiện các gói tầm soát ung thư khác nhau:

• Ung thư vú (phụ nữ > 30 tuổi): siêu âm, chụp nhũ ảnh

• Ung thư cổ tử cung: xét nghiệm Pap smear, HPV

• Ung thư gan: siêu âm gan, AFP

• Ung thư đại trực tràng: nội soi đại tràng

• Ung thư phổi: chụp CT ngực liều thấp

• Ung thư dạ dày: nội soi + sinh thiết nếu nghi ngờ

5. Bao lâu nên tầm soát ung thư một lần?

• Người khỏe mạnh: 1–2 năm/lần tùy theo độ tuổi và loại ung thư

• Người có nguy cơ cao: nên tầm soát định kỳ theo chỉ định của bác sĩ

• Sau điều trị ung thư: cần theo dõi định kỳ chặt chẽ để phát hiện tái phát

Tầm soát ung thư sớm không chỉ giúp phát hiện bệnh từ giai đoạn đầu, mà còn là cách chủ động bảo vệ sức khỏe và kéo dài sự sống. Đừng đợi đến khi có triệu chứng – bởi lúc đó có thể đã quá muộn.

Hãy yêu thương bản thân bằng cách tầm soát ung thư định kỳ, để sống khỏe – sống chủ động – sống an toàn.