Polyp mũi: Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị hiệu quả
Polyp mũi là gì?
Polyp mũi là những khối u lành tính phát triển từ niêm mạc mũi hoặc xoang. Chúng thường có hình giọt nước, màu hồng nhạt hoặc xám, mềm và không gây đau. Dù không phải là ung thư, polyp mũi vẫn có thể gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe hô hấp khi phát triển với kích thước lớn hoặc che lấp đường thở.
Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến hơn ở người trưởng thành và những người mắc bệnh viêm mũi xoang mạn tính, hen suyễn hoặc dị ứng.
Nguyên nhân gây polyp mũi
Polyp mũi hình thành do sự viêm mạn tính của niêm mạc mũi và xoang. Một số nguyên nhân phổ biến gồm:
-
Viêm mũi xoang mạn tính: Tình trạng viêm lâu ngày làm niêm mạc mũi phù nề và phát triển thành polyp.
-
Dị ứng: Người bị viêm mũi dị ứng dễ hình thành polyp hơn do niêm mạc mũi luôn trong trạng thái kích ứng.
-
Hen phế quản: Có mối liên hệ chặt chẽ giữa polyp mũi và bệnh hen.
-
Nhiễm trùng đường hô hấp trên tái phát nhiều lần.
-
Yếu tố di truyền: Một số trường hợp liên quan đến rối loạn di truyền như xơ nang.
Triệu chứng của polyp mũi
Polyp mũi có thể nhỏ, không gây triệu chứng rõ rệt. Tuy nhiên, khi chúng lớn dần, người bệnh thường gặp các biểu hiện sau:
-
Nghẹt mũi thường xuyên, kéo dài.
-
Chảy nước mũi liên tục, dịch trong hoặc đục.
-
Mất hoặc giảm khứu giác.
-
Đau đầu, áp lực vùng mặt.
-
Ngủ ngáy, khó thở khi nằm.
-
Ho kéo dài do dịch chảy xuống họng.
Một số bệnh nhân nhầm lẫn triệu chứng này với viêm xoang, dẫn đến chậm trễ trong chẩn đoán.
Biến chứng của polyp mũi nếu không điều trị
Polyp mũi không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt mà còn gây nhiều biến chứng nguy hiểm:
-
Viêm xoang mạn tính: Tắc nghẽn đường lưu thông dịch, tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển.
-
Ngưng thở khi ngủ: Do đường thở bị bít tắc.
-
Viêm tai giữa, viêm họng mạn tính: Do dịch mũi chảy xuống họng và tai.
-
Biến chứng nội sọ (hiếm gặp): Viêm màng não, áp xe não.
Chẩn đoán polyp mũi
Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ:
-
Khám lâm sàng: Quan sát trong mũi bằng đèn chuyên dụng.
-
Nội soi mũi: Giúp phát hiện polyp nhỏ và đánh giá mức độ lan rộng.
-
Chụp CT xoang: Xác định vị trí, kích thước polyp và mức độ tắc nghẽn.
-
Xét nghiệm dị ứng: Đánh giá yếu tố nguy cơ liên quan.
Phương pháp điều trị polyp mũi
Điều trị polyp mũi phụ thuộc vào kích thước, mức độ ảnh hưởng và tình trạng sức khỏe tổng quát của người bệnh.
1. Điều trị bằng thuốc
-
Thuốc xịt corticoid tại chỗ: Giúp giảm viêm, co nhỏ polyp.
-
Thuốc kháng histamine: Dùng trong trường hợp có viêm mũi dị ứng kèm theo.
-
Thuốc kháng sinh: Chỉ dùng nếu có bội nhiễm vi khuẩn.
-
Thuốc uống corticoid liều ngắn: Giảm nhanh kích thước polyp nhưng không nên lạm dụng vì nhiều tác dụng phụ.
2. Liệu pháp hỗ trợ
-
Rửa mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý để làm sạch dịch nhầy.
-
Kiểm soát dị ứng bằng cách tránh tiếp xúc với phấn hoa, bụi, nấm mốc.
-
Điều trị bệnh nền như hen phế quản hoặc viêm xoang.
3. Phẫu thuật nội soi xoang
Khi polyp lớn, gây tắc nghẽn hoặc không đáp ứng thuốc, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật nội soi chức năng xoang (FESS). Phương pháp này giúp loại bỏ polyp, khôi phục sự thông thoáng của đường thở và ngăn ngừa biến chứng.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân vẫn cần điều trị duy trì bằng thuốc xịt corticoid để hạn chế tái phát.
Phòng ngừa polyp mũi tái phát
-
Giữ vệ sinh mũi họng sạch sẽ, rửa mũi thường xuyên.
-
Tránh tiếp xúc với khói bụi, lông động vật và phấn hoa.
-
Điều trị dứt điểm viêm mũi dị ứng và viêm xoang.
-
Duy trì lối sống lành mạnh, tăng cường sức đề kháng.
-
Khám định kỳ để phát hiện sớm polyp tái phát.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Bạn nên thăm khám khi có các dấu hiệu:
-
Nghẹt mũi kéo dài không thuyên giảm với thuốc thông thường.
-
Giảm hoặc mất khứu giác.
-
Ngủ ngáy nặng, khó thở khi ngủ.
-
Đau đầu, áp lực vùng mặt liên tục.
Khám chuyên khoa tai mũi họng giúp xác định nguyên nhân chính xác và có phương pháp điều trị phù hợp, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
Đặt khám bệnh tại Phòng khám Đa khoa Thu Cúc Trần Duy Hưng tại đây