Những chỉ số xét nghiệm máu quan trọng nên theo dõi định kỳ

1. Công thức máu toàn bộ (CBC)

Đây là xét nghiệm nền tảng giúp đánh giá thành phần của máu bao gồm:

• Hồng cầu (RBC): Giúp vận chuyển oxy đến các cơ quan. Số lượng hồng cầu thấp có thể là dấu hiệu của thiếu máu.

• Huyết sắc tố (Hemoglobin – HGB): Cho biết khả năng vận chuyển oxy của máu. Mức thấp thường liên quan đến thiếu máu hoặc chảy máu ẩn.

• Hematocrit (HCT): Tỷ lệ tế bào máu so với thể tích máu. Giá trị này cũng hỗ trợ đánh giá tình trạng thiếu máu.

• Bạch cầu (WBC): Tăng khi có nhiễm trùng hoặc bệnh lý về máu, giảm khi suy giảm miễn dịch.

• Tiểu cầu (PLT): Quan trọng trong quá trình đông máu. Số lượng quá thấp hoặc quá cao đều tiềm ẩn nguy cơ chảy máu hoặc huyết khối.

Theo dõi công thức máu định kỳ giúp phát hiện sớm các rối loạn huyết học và phản ánh tình trạng miễn dịch của cơ thể.

2. Đường huyết (Glucose)

Đường huyết phản ánh lượng đường có trong máu – yếu tố quan trọng để đánh giá nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Mức glucose lúc đói bình thường nằm trong khoảng 70 – 99 mg/dL. Nếu cao hơn 126 mg/dL, người bệnh có thể được chẩn đoán đái tháo đường.

Xét nghiệm này đặc biệt quan trọng với người có nguy cơ cao như: béo phì, ít vận động, tiền sử gia đình có người mắc đái tháo đường hoặc có triệu chứng như mệt mỏi, khát nước nhiều, tiểu nhiều…

3. Chỉ số mỡ máu (Lipid Profile)

Hồ sơ mỡ máu giúp đánh giá nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và xơ vữa động mạch. Bao gồm các thành phần chính:

• Cholesterol toàn phần: Tăng cao có thể gây xơ vữa động mạch.

• LDL-C (cholesterol xấu): Là yếu tố chính gây hại cho thành mạch, cần được kiểm soát ở mức < 100 mg/dL.

• HDL-C (cholesterol tốt): Có tác dụng bảo vệ mạch máu, nên duy trì > 40 mg/dL ở nam và > 50 mg/dL ở nữ.

• Triglyceride: Tăng cao liên quan đến bệnh gan nhiễm mỡ, tiểu đường, nguy cơ tim mạch.

Người trưởng thành nên kiểm tra mỡ máu ít nhất 1–2 lần/năm, nhất là khi có các yếu tố nguy cơ như béo phì, hút thuốc lá, lười vận động hoặc tiền sử gia đình có người mắc bệnh tim mạch.

4. Chức năng gan (AST, ALT, GGT)

Các enzyme gan như AST, ALT và GGT là chỉ số phản ánh tình trạng hoạt động của gan. Nếu các chỉ số này tăng cao, có thể liên quan đến các bệnh lý như viêm gan, gan nhiễm mỡ, xơ gan hoặc tác dụng phụ của thuốc.

Xét nghiệm chức năng gan định kỳ đặc biệt quan trọng với những người uống rượu bia thường xuyên, sử dụng thuốc dài hạn, người mắc bệnh chuyển hóa hoặc có tiền sử viêm gan virus.

5. Chức năng thận (Ure, Creatinine)

Thận đóng vai trò lọc bỏ chất thải khỏi máu. Khi chức năng thận bị suy giảm, các chất độc sẽ tích tụ trong cơ thể. Hai chỉ số quan trọng để đánh giá thận là:

• Ure: Tăng cao có thể chỉ ra tình trạng suy thận, mất nước, chảy máu tiêu hóa…

• Creatinine: Là chỉ số đặc hiệu hơn để đánh giá mức lọc cầu thận. Mức bình thường dao động khoảng 0.6 – 1.2 mg/dL.

Người mắc bệnh tăng huyết áp, tiểu đường hoặc trên 60 tuổi nên theo dõi chức năng thận thường xuyên để phát hiện sớm các rối loạn.

6. Acid uric

Acid uric cao có thể là nguyên nhân gây bệnh gout, đặc biệt ở nam giới trung niên. Ngoài ra, tăng acid uric máu còn liên quan đến nguy cơ tim mạch, bệnh thận mãn tính.

Nên kiểm tra acid uric nếu bạn có triệu chứng đau nhức khớp, sưng tấy ở ngón chân cái, đầu gối hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh gout.

7. Các xét nghiệm miễn dịch và nội tiết (tùy chỉ định)

Trong một số trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể chỉ định thêm các xét nghiệm:

• TSH, FT3, FT4: Đánh giá chức năng tuyến giáp.

• CRP, Procalcitonin: Theo dõi tình trạng viêm cấp tính hoặc nhiễm trùng nặng.

• HbA1c: Đánh giá mức độ kiểm soát đường huyết trong 2–3 tháng qua.

Những xét nghiệm này có vai trò quan trọng trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý mạn tính, tự miễn hoặc nội tiết.

Nên xét nghiệm máu định kỳ bao lâu một lần?

Tùy theo độ tuổi, tình trạng sức khỏe và tiền sử bệnh lý mà bác sĩ sẽ tư vấn tần suất xét nghiệm máu phù hợp. Tuy nhiên, với người trưởng thành khỏe mạnh, nên xét nghiệm máu ít nhất 1 lần/năm. Với những người có yếu tố nguy cơ như bệnh nền mạn tính, béo phì, hút thuốc, chế độ ăn không lành mạnh… nên kiểm tra 6 tháng/lần để phát hiện sớm và theo dõi điều trị hiệu quả.

Xét nghiệm máu ở đâu uy tín?

Để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác và an toàn, người bệnh nên chọn cơ sở y tế uy tín có đội ngũ chuyên môn giàu kinh nghiệm và hệ thống máy móc hiện đại. Bệnh viện Thu Cúc là một trong những địa chỉ được nhiều người dân lựa chọn nhờ dịch vụ chất lượng cao, thời gian lấy mẫu nhanh chóng, tư vấn tận tình và bảo mật thông tin cá nhân.

Đặt khám bệnh tại Bệnh viện Thu Cúc tại đây.