Nhận biết sớm bệnh thận mạn và vai trò của xét nghiệm máu định kỳ

Bệnh thận mạn – “kẻ giết người thầm lặng” trong xã hội hiện đại

Bệnh thận mạn là tình trạng chức năng thận suy giảm kéo dài trên 3 tháng và không thể phục hồi hoàn toàn. Đây là một trong những bệnh không lây nhiễm đang gia tăng nhanh chóng trong cộng đồng, đặc biệt ở nhóm người trên 40 tuổi và cả những người trẻ có yếu tố nguy cơ.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) từng cảnh báo rằng, bệnh thận mạn là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 10 trên toàn cầu, và đáng chú ý, nhiều trường hợp chỉ được chẩn đoán khi chức năng thận đã tổn thương nghiêm trọng. Việc không phát hiện và kiểm soát sớm có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như suy thận giai đoạn cuối, phải lọc máu hoặc ghép thận.

Những nguyên nhân và yếu tố nguy cơ phổ biến

Bệnh thận mạn thường là hậu quả của nhiều tình trạng sức khỏe kéo dài, đặc biệt là:

• Tăng huyết áp: Tăng áp lực trong mạch máu thận làm tổn thương các cầu thận.

• Đái tháo đường: Đường huyết cao trong thời gian dài gây tổn thương vi mạch thận.

• Viêm cầu thận mạn tính: Làm giảm khả năng lọc máu của thận.

• Sử dụng thuốc giảm đau dài ngày: Một số thuốc như NSAIDs có thể gây độc cho thận nếu dùng không kiểm soát.

• Chế độ ăn nhiều muối, ít nước: Làm tăng áp lực và gánh nặng cho thận.

• Yếu tố di truyền hoặc có tiền sử bệnh thận trong gia đình.

Các yếu tố nguy cơ này thường xuất hiện âm thầm và dễ bị bỏ qua, đặc biệt ở người trẻ tuổi – nhóm đối tượng ít khi nghĩ đến các bệnh lý mạn tính.

Dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh thận mạn

Một trong những thách thức lớn trong kiểm soát bệnh thận mạn là các triệu chứng ở giai đoạn đầu rất mơ hồ, dễ nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe khác hoặc bị bỏ qua. Tuy nhiên, một số dấu hiệu sau đây cần được chú ý:

• Tiểu đêm nhiều lần, nước tiểu sủi bọt hoặc có màu bất thường

• Phù nhẹ ở mắt cá chân hoặc quanh mắt

• Mệt mỏi, khó tập trung, hoa mắt, chóng mặt

• Chán ăn, buồn nôn hoặc nôn

• Huyết áp tăng không rõ nguyên nhân

Khi bệnh tiến triển đến giai đoạn nặng hơn, các dấu hiệu sẽ rõ rệt hơn, nhưng việc điều trị lúc này cũng phức tạp và tốn kém hơn nhiều.

Xét nghiệm máu định kỳ – “chìa khóa” phát hiện sớm bệnh thận mạn

Xét nghiệm máu là công cụ đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả để phát hiện và theo dõi chức năng thận từ giai đoạn sớm. Một số chỉ số quan trọng trong xét nghiệm máu giúp bác sĩ đánh giá tình trạng thận bao gồm:

• Creatinin huyết thanh: Chỉ số phản ánh chức năng lọc của thận. Khi creatinin tăng, chức năng thận đang bị suy giảm.

• Ure máu (BUN): Mức độ ure trong máu tăng cao khi thận không lọc tốt chất thải.

• Tốc độ lọc cầu thận (eGFR): Là chỉ số quan trọng nhất đánh giá mức độ tổn thương thận, được tính toán từ creatinin, tuổi và giới tính.

• Đường huyết, HbA1C, cholesterol, triglyceride: Các chỉ số liên quan đến đái tháo đường và rối loạn chuyển hóa – những nguyên nhân chính gây bệnh thận mạn.

Ngoài ra, việc kết hợp với xét nghiệm nước tiểu (đạm niệu, vi thể máu, tỷ trọng nước tiểu…) sẽ giúp tăng độ chính xác trong chẩn đoán và phân loại mức độ bệnh.

Lợi ích của việc tầm soát định kỳ

Tầm soát định kỳ chức năng thận bằng xét nghiệm máu mang lại nhiều lợi ích quan trọng:

• Phát hiện sớm tổn thương thận dù chưa có triệu chứng lâm sàng

• Ngăn chặn bệnh tiến triển đến suy thận giai đoạn cuối

• Điều chỉnh kịp thời lối sống, thuốc điều trị hoặc các yếu tố nguy cơ khác

• Giảm chi phí điều trị và tăng hiệu quả kiểm soát bệnh

Tầm soát định kỳ càng có ý nghĩa với những người có yếu tố nguy cơ cao như người bị tăng huyết áp, tiểu đường, béo phì, có tiền sử bệnh thận hoặc trên 40 tuổi.

Vai trò của cơ sở y tế uy tín trong phát hiện và quản lý bệnh thận mạn

Việc lựa chọn đơn vị y tế có chuyên môn cao và hệ thống xét nghiệm hiện đại là yếu tố then chốt giúp phát hiện bệnh thận mạn sớm và chính xác.

Bệnh viện Thu Cúc là một trong những đơn vị y tế ngoài công lập có thế mạnh về tầm soát và quản lý các bệnh không lây nhiễm, trong đó có bệnh thận mạn. Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Thận – Tiết niệu giàu kinh nghiệm cùng hệ thống xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế, Thu Cúc cung cấp gói khám và tầm soát chức năng thận định kỳ với quy trình khép kín, nhanh chóng, chính xác.

Ngoài ra, bệnh viện còn tư vấn chuyên sâu về chế độ ăn uống, sinh hoạt và kế hoạch điều trị phù hợp cho từng trường hợp, giúp người bệnh chủ động kiểm soát tình trạng sức khỏe và phòng ngừa biến chứng hiệu quả.

Ai nên đi xét nghiệm máu định kỳ để tầm soát bệnh thận?

• Người trên 40 tuổi, đặc biệt là nam giới

• Người có bệnh lý nền: tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu

• Người có chỉ số BMI cao (béo phì, thừa cân)

• Người hút thuốc lá, uống rượu thường xuyên

• Người có tiền sử bệnh thận trong gia đình

• Người từng dùng thuốc điều trị kéo dài hoặc thuốc có ảnh hưởng đến chức năng thận

Nếu thuộc nhóm nguy cơ trên, bạn nên xét nghiệm máu định kỳ 6 tháng/lần hoặc theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để được theo dõi và can thiệp kịp thời.

Đặt khám bệnh tại Bệnh viện Thu Cúc tại đây.