Chế độ ăn cho người đau dạ dày theo tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa Medlatec
Chế độ ăn cho người đau dạ dày theo tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa Medlatec
Bệnh đau dạ dày (viêm loét dạ dày – tá tràng) đang ngày càng phổ biến do thói quen ăn uống thiếu điều độ, áp lực công việc và lối sống không lành mạnh. Ngoài việc dùng thuốc theo chỉ định, chế độ ăn uống đóng vai trò rất quan trọng trong việc kiểm soát triệu chứng, hỗ trợ lành vết loét và ngăn ngừa tái phát. Trong bài viết này, bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa tại Hệ thống Y tế Medlatec sẽ chia sẻ những nguyên tắc dinh dưỡng quan trọng, giúp người bệnh xây dựng chế độ ăn phù hợp, khoa học và hiệu quả.
1. Vì sao chế độ ăn ảnh hưởng đến tình trạng đau dạ dày?
Dạ dày là cơ quan tiêu hóa đầu tiên sau miệng, có nhiệm vụ co bóp và tiết dịch vị để phân giải thức ăn. Khi lớp niêm mạc dạ dày bị tổn thương (do vi khuẩn HP, stress, thuốc hoặc rối loạn tiêu hóa), các yếu tố như axit dịch vị và pepsin dễ dàng gây viêm loét nặng hơn nếu người bệnh không kiểm soát chế độ ăn uống.
Theo bác sĩ tại Medlatec, việc ăn đúng cách sẽ giúp:
-
Giảm tiết axit dịch vị, giảm cảm giác nóng rát, đầy bụng.
-
Bảo vệ lớp niêm mạc dạ dày khỏi các kích thích từ thức ăn.
-
Cung cấp dinh dưỡng cần thiết cho quá trình phục hồi vết loét.
-
Hạn chế tái phát hoặc biến chứng như xuất huyết, thủng dạ dày.
2. Nguyên tắc dinh dưỡng dành cho người đau dạ dày
Bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa tại Medlatec khuyến nghị người đau dạ dày nên xây dựng chế độ ăn theo các nguyên tắc sau:
Ăn uống đúng giờ – chia nhỏ bữa ăn
Thay vì 3 bữa lớn, nên chia thành 5–6 bữa/ngày, ăn đúng giờ để dạ dày luôn có thức ăn, tránh tiết axit quá mức gây kích ứng niêm mạc.
Ưu tiên thực phẩm dễ tiêu – mềm, ấm
Các món luộc, hấp, ninh kỹ như cháo, súp, cơm mềm, thịt xay, cá hấp là lựa chọn tốt. Tránh thức ăn cứng, dai, chiên xào nhiều dầu mỡ khiến dạ dày co bóp mạnh hơn.
Hạn chế thực phẩm kích thích tiết axit
Người đau dạ dày nên kiêng hoàn toàn các thực phẩm như chanh, giấm, mẻ, dưa muối, cà muối, trái cây chua (xoài xanh, cóc...), rượu bia, cà phê, nước ngọt có ga, thuốc lá.
Tránh thức ăn cay nóng
Ớt, tiêu, mù tạt, tỏi sống... có thể làm vết loét dạ dày thêm trầm trọng và gây ra cảm giác đau dữ dội.
Bổ sung thực phẩm giàu chất nhầy và trung hòa axit
Chuối chín, khoai lang, yến mạch, rau mồng tơi, rau đay, đậu bắp... có khả năng bao phủ và bảo vệ lớp niêm mạc dạ dày. Sữa tươi ít béo, sữa hạt cũng là nguồn dinh dưỡng lành mạnh, giúp trung hòa axit nhẹ nhàng.
3. Người đau dạ dày nên ăn gì? Danh sách gợi ý từ bác sĩ Medlatec
Dưới đây là một số thực phẩm được bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa tại Medlatec khuyên dùng cho người đang điều trị viêm loét dạ dày:
Nhóm tinh bột dễ tiêu
-
Cháo trắng, cháo thịt nạc, súp gà
-
Cơm mềm, bánh mì trắng (không nguyên cám)
-
Mì sợi, bún, miến không cay
Nhóm đạm nhẹ – ít béo
-
Thịt nạc thăn heo, thịt gà bỏ da
-
Cá hấp, cá nướng không gia vị mạnh
-
Trứng luộc hoặc hấp (hạn chế rán)
Nhóm rau củ quả
-
Rau xanh mềm: rau muống, cải ngọt, mồng tơi, bí đỏ
-
Củ ninh mềm: khoai lang, cà rốt, đậu Hà Lan
-
Trái cây chín ngọt: chuối, đu đủ, táo (gọt vỏ), lê
Nhóm thực phẩm hỗ trợ tiêu hóa
-
Sữa chua ít đường: cung cấp lợi khuẩn hỗ trợ hệ tiêu hóa
-
Yến mạch, đậu nành, các loại hạt mềm ngâm chín
4. Những thực phẩm người đau dạ dày cần tránh
Bên cạnh việc lựa chọn thực phẩm tốt, việc tránh xa các loại thực phẩm có khả năng gây tổn hại niêm mạc dạ dày là vô cùng quan trọng:
-
Đồ ăn chua: dưa muối, cà muối, trái cây chua, nước ép có vị gắt
-
Gia vị mạnh: tiêu, ớt, mù tạt, tỏi sống
-
Đồ chiên rán: gà rán, khoai tây chiên, nem rán...
-
Đồ uống kích thích: rượu bia, cà phê, trà đặc, nước ngọt có ga
-
Đồ sống hoặc tái: gỏi, nem chua, trứng sống
-
Thực phẩm nhiều chất xơ khó tiêu: rau cần, rau sống, ngô nguyên hạt
5. Lưu ý khi chế biến món ăn cho người đau dạ dày
Để đảm bảo hiệu quả điều trị, cách chế biến món ăn cũng cần được chú ý:
-
Ưu tiên nấu chín kỹ, hạn chế dầu mỡ: các món luộc, hấp, hầm là lựa chọn hàng đầu.
-
Tránh sử dụng nước sốt cay, nước chấm lên men.
-
Hạn chế nêm nếm mặn, tránh làm tăng áp lực lên gan – dạ dày – thận.
-
Ăn khi thức ăn còn ấm, không ăn quá nóng hoặc quá lạnh.
6. Tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa tại Medlatec
Theo các chuyên gia tại Medlatec, chế độ ăn chỉ là một phần trong kế hoạch điều trị đau dạ dày. Việc thăm khám định kỳ, xác định chính xác nguyên nhân (vi khuẩn HP, stress, dùng thuốc...) và tuân thủ phác đồ điều trị mới mang lại hiệu quả lâu dài.
Medlatec cung cấp đầy đủ các dịch vụ chuyên sâu về tiêu hóa: xét nghiệm vi khuẩn HP qua hơi thở, nội soi gây mê, xét nghiệm máu đánh giá chức năng gan mật và dịch vụ tư vấn dinh dưỡng chuyên biệt cho từng nhóm bệnh. Với đội ngũ bác sĩ đầu ngành, người bệnh sẽ được hướng dẫn cụ thể về chế độ ăn – nghỉ – luyện tập phù hợp.
