Chăm sóc tai - mũi - họng mùa lạnh: Bí quyết bảo vệ sức khỏe hiệu quả

1. Vì sao tai - mũi - họng dễ bị ảnh hưởng vào mùa lạnh?

Mùa lạnh là thời điểm nhiều bệnh lý tai - mũi - họng bùng phát. Nguyên nhân chủ yếu là do:

• Nhiệt độ giảm sâu khiến niêm mạc đường hô hấp bị khô, giảm khả năng tự bảo vệ.

• Virus, vi khuẩn hoạt động mạnh trong điều kiện thời tiết ẩm thấp, dễ tấn công cơ thể.

• Sức đề kháng suy giảm khi cơ thể phải thích nghi với môi trường lạnh.

• Thói quen sinh hoạt không phù hợp như tắm nước lạnh, uống đồ quá lạnh, hoặc không giữ ấm đúng cách.

Chính vì vậy, chăm sóc tai - mũi - họng mùa lạnh đúng cách là bước quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe.

2. Các bệnh lý tai - mũi - họng thường gặp mùa lạnh

Một số bệnh phổ biến dễ xảy ra khi thời tiết lạnh gồm:

• Viêm họng cấp: đau rát họng, nuốt vướng, ho khan.

• Viêm amidan: sưng đỏ amidan, đau họng kèm sốt.

• Viêm xoang: nghẹt mũi, chảy dịch mũi, đau nhức vùng mặt.

• Cảm lạnh, cúm: hắt hơi, sổ mũi, đau mỏi toàn thân.

• Viêm tai giữa: đau tai, ù tai, nghe kém, có thể kèm chảy dịch tai.

• Viêm thanh quản: khàn tiếng, mất tiếng, ho kéo dài.

Nếu không được điều trị kịp thời, các bệnh này có thể tiến triển mạn tính hoặc gây biến chứng nguy hiểm.

3. Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay

Người bệnh nên đến cơ sở y tế khi có những biểu hiện:

• Sốt cao trên 38,5°C không hạ.

• Đau họng dữ dội, khó nuốt, khó thở.

• Nghẹt mũi, chảy mũi mủ kéo dài trên 10 ngày.

• Ù tai, đau tai, nghe kém.

• Ho khan, ho có đờm lâu ngày không thuyên giảm.

• Đau nhức vùng trán, hốc mắt, hàm kèm mệt mỏi.

Những triệu chứng này có thể là dấu hiệu bệnh nặng, cần được bác sĩ chuyên khoa kiểm tra và chẩn đoán chính xác.

4. Nguyên tắc chăm sóc tai - mũi - họng mùa lạnh

Để phòng ngừa các bệnh đường hô hấp, bạn có thể áp dụng những nguyên tắc sau:

• Giữ ấm cơ thể: đặc biệt là vùng cổ, tai, mũi, bàn chân và bàn tay.

• Uống đủ nước: giúp niêm mạc mũi họng không bị khô.

• Rửa tay thường xuyên: hạn chế vi khuẩn, virus lây lan.

• Vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý: loại bỏ bụi bẩn và dịch tiết.

• Tránh tiếp xúc khói bụi, môi trường ô nhiễm.

• Duy trì lối sống lành mạnh: ngủ đủ giấc, tập luyện đều đặn, tránh stress.

5. Chế độ dinh dưỡng tăng cường sức đề kháng

Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe tai - mũi - họng mùa lạnh. Một số nhóm thực phẩm nên bổ sung:

• Rau xanh, trái cây giàu vitamin C: cam, quýt, kiwi, ớt chuông.

• Thực phẩm giàu kẽm và selen: hải sản, ngũ cốc, các loại hạt.

• Thực phẩm giàu omega-3: cá hồi, cá thu, dầu hạt lanh.

• Nước ấm, trà thảo dược: giúp làm dịu cổ họng, giữ ấm cơ thể.

• Súp, cháo nóng: dễ tiêu hóa, bổ sung dinh dưỡng khi cơ thể mệt mỏi.

Hạn chế đồ uống lạnh, rượu bia, thuốc lá vì có thể kích thích niêm mạc và làm nặng thêm triệu chứng.

6. Cách chăm sóc tai mùa lạnh

• Tránh ngoáy tai sâu gây tổn thương ống tai.

• Giữ tai khô ráo, không để nước đọng sau khi tắm gội.

• Sử dụng mũ, băng tai khi đi ngoài trời lạnh.

• Đi khám sớm nếu có biểu hiện đau tai, ù tai hoặc chảy dịch tai.

7. Cách chăm sóc mũi mùa lạnh

• Vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lý 1-2 lần/ngày.

• Dùng máy tạo độ ẩm trong phòng để tránh khô mũi.

• Không lạm dụng thuốc nhỏ mũi co mạch.

• Giữ môi trường sống sạch sẽ, thoáng khí.

8. Cách chăm sóc họng mùa lạnh

• Uống nước ấm thường xuyên, tránh uống lạnh.

• Súc miệng bằng nước muối loãng hằng ngày.

• Tránh la hét, nói quá nhiều gây tổn thương dây thanh.

• Khi có cảm giác rát họng, nên nghỉ ngơi và dùng thực phẩm làm dịu họng.

9. Khi nào cần kiểm tra sức khỏe định kỳ?

Người có tiền sử bệnh hô hấp mạn tính, người già và trẻ nhỏ nên khám tai - mũi - họng định kỳ 6 tháng/lần. Kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm bất thường, từ đó có biện pháp điều trị phù hợp, tránh biến chứng nguy hiểm.

Đặt khám bệnh tại Phòng khám Đa khoa Thu Cúc Trần Duy Hưng tại đây