Cảnh báo từ bác sĩ Thu Cúc: Nhận diện sớm nguyên nhân vô sinh ở nữ giới để can thiệp kịp thời

Vô sinh ở nữ giới: Một thực trạng không thể xem nhẹ

Vô sinh là tình trạng không thể có thai tự nhiên sau 12 tháng quan hệ tình dục đều đặn và không dùng biện pháp tránh thai. Theo thống kê của WHO, tỷ lệ vô sinh đang ngày càng gia tăng trên toàn cầu, và tại Việt Nam, vô sinh nữ chiếm khoảng 40–50% trong tổng số các ca vô sinh ở các cặp vợ chồng.

Tuy nhiên, đa số phụ nữ vẫn chưa thật sự hiểu rõ về những nguyên nhân dẫn đến vô sinh ở nữ, cũng như các dấu hiệu cảnh báo sớm. Điều này khiến nhiều trường hợp đến bệnh viện khi tình trạng đã chuyển nặng, gây khó khăn trong điều trị và ảnh hưởng nặng nề tới tâm lý, hạnh phúc gia đình.

Các bác sĩ sản phụ khoa tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc đã đưa ra nhiều khuyến cáo về việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường, nhằm giúp phụ nữ chủ động đi khám, phát hiện sớm nguyên nhân và có phác đồ điều trị hiệu quả.

Những nguyên nhân phổ biến gây vô sinh ở nữ giới

Vô sinh ở nữ giới có thể do một hoặc nhiều nguyên nhân phối hợp. Việc chẩn đoán cần dựa trên các xét nghiệm và thăm khám chuyên sâu. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp nhất theo ghi nhận từ bác sĩ chuyên khoa tại Bệnh viện Thu Cúc:

1. Rối loạn rụng trứng

Đây là nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh ở phụ nữ. Rối loạn rụng trứng có thể khiến chu kỳ kinh nguyệt không đều, thậm chí mất kinh. Các nguyên nhân dẫn đến rối loạn rụng trứng gồm:

• Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)

• Căng thẳng, stress kéo dài

• Rối loạn nội tiết tố nữ (FSH, LH, prolactin…)

• Suy buồng trứng sớm

• Tăng prolactin máu

Rối loạn rụng trứng khiến trứng không trưởng thành và rụng đúng thời điểm, từ đó giảm khả năng thụ thai tự nhiên.

2. Tắc vòi trứng

Vòi trứng (ống dẫn trứng) là nơi trứng gặp tinh trùng để thụ tinh. Nếu một hoặc cả hai vòi trứng bị tắc, trứng không thể di chuyển, gây cản trở quá trình thụ thai. Tắc vòi trứng có thể do:

• Viêm nhiễm vùng chậu

• Bệnh lây truyền qua đường tình dục (chlamydia, lậu…)

• Tiền sử nạo phá thai không an toàn

• Phẫu thuật ổ bụng gây dính vòi trứng

Đây là nguyên nhân âm thầm nhưng rất nguy hiểm và thường được phát hiện khi phụ nữ đi siêu âm chụp tử cung – vòi trứng.

3. Lạc nội mạc tử cung

Lạc nội mạc tử cung là tình trạng mô nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung, có thể ở buồng trứng, vòi trứng hoặc ổ bụng. Bệnh gây đau bụng kinh dữ dội, rối loạn kinh nguyệt và dính vùng chậu, ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng sinh sản.

Phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung có tỷ lệ thụ thai tự nhiên thấp hơn bình thường, và quá trình điều trị đòi hỏi sự kiên nhẫn, kết hợp nhiều phương pháp như nội khoa, ngoại khoa và hỗ trợ sinh sản.

4. Bất thường tử cung

Một số bất thường về cấu trúc tử cung có thể ảnh hưởng đến việc trứng đã thụ tinh làm tổ và phát triển:

• Tử cung hai sừng

• Vách ngăn tử cung

• U xơ tử cung (nhất là u xơ dưới niêm mạc)

• Dính buồng tử cung do nạo hút thai nhiều lần

Những bất thường này nếu không được phát hiện và xử lý đúng sẽ làm tăng nguy cơ sảy thai, thai lưu hoặc khó thụ thai.

5. Yếu tố tuổi tác

Tuổi tác ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và số lượng trứng. Sau tuổi 35, khả năng sinh sản của phụ nữ giảm rõ rệt. Nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa, rối loạn nội tiết và các vấn đề về tử cung, buồng trứng cũng tăng cao theo tuổi.

Do đó, phụ nữ nên có kế hoạch sinh con trong giai đoạn vàng từ 25 đến 35 tuổi để đảm bảo tỷ lệ thụ thai cao và hạn chế biến chứng.

Dấu hiệu cảnh báo sớm nguy cơ vô sinh ở nữ giới

Theo bác sĩ sản phụ khoa tại Bệnh viện Thu Cúc, có một số dấu hiệu lâm sàng có thể cảnh báo nguy cơ vô sinh nữ mà chị em không nên chủ quan:

• Kinh nguyệt không đều, rong kinh, thiểu kinh hoặc vô kinh

• Đau bụng kinh dữ dội, đau sâu khi quan hệ tình dục

• Tiết dịch âm đạo bất thường, có mùi hôi

• Rối loạn nội tiết: rụng tóc, nổi mụn nhiều, béo phì, da sạm…

• Từng bị viêm nhiễm phụ khoa kéo dài, tái đi tái lại nhiều lần

• Quan hệ tình dục đều đặn nhưng không có thai sau 6–12 tháng

• Có tiền sử mắc các bệnh lý như buồng trứng đa nang, u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, tắc vòi trứng…

Việc theo dõi và lắng nghe cơ thể đóng vai trò quan trọng trong phát hiện sớm các vấn đề bất thường về sức khỏe sinh sản.

Vai trò của thăm khám sớm và điều trị đúng hướng

Trong nhiều trường hợp, vô sinh ở nữ giới hoàn toàn có thể điều trị được nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng phác đồ. Tại Bệnh viện Thu Cúc, quy trình khám và điều trị vô sinh được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, kết hợp giữa phương pháp truyền thống và công nghệ hiện đại.

Quy trình khám vô sinh nữ tại đây bao gồm:

• Khai thác tiền sử bệnh lý, kinh nguyệt và đời sống sinh hoạt

• Khám phụ khoa, siêu âm tử cung – buồng trứng

• Xét nghiệm nội tiết tố, AMH, FSH, LH…

• Chụp tử cung – vòi trứng để phát hiện tắc nghẽn

• Soi buồng tử cung nếu nghi ngờ dính, vách ngăn tử cung

• Tư vấn phác đồ điều trị phù hợp: nội khoa, phẫu thuật hoặc hỗ trợ sinh sản (IUI, IVF)

Điểm đặc biệt tại Thu Cúc là việc điều trị luôn mang tính cá nhân hóa, không áp dụng công thức chung cho tất cả bệnh nhân. Bác sĩ luôn đồng hành và hỗ trợ tâm lý cho người bệnh, tạo cảm giác an toàn và tin tưởng trong suốt quá trình điều trị.

Chủ động là chìa khóa của sức khỏe sinh sản

Vô sinh không còn là “án tử” trong y học hiện đại, nhưng điều kiện tiên quyết là phát hiện sớm và điều trị đúng thời điểm. Bất kỳ phụ nữ nào cũng nên lắng nghe cơ thể, nhận diện các dấu hiệu bất thường và không ngần ngại đến bệnh viện để được kiểm tra khi có nghi ngờ.

Đừng để những sai lầm trong nhận thức, sự trì hoãn hoặc tâm lý e ngại khiến bạn bỏ lỡ cơ hội làm mẹ. Việc khám sức khỏe sinh sản định kỳ không chỉ giúp phát hiện nguy cơ vô sinh mà còn giúp nâng cao chất lượng cuộc sống, ổn định tâm lý và chủ động trong kế hoạch tương lai.

Đặt khám bệnh tại Medlatec tại đây