Bệnh viêm tai giữa ở trẻ em: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

1. Viêm tai giữa ở trẻ em là gì?

Viêm tai giữa là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại khoang tai giữa – phần nằm sau màng nhĩ. Ở trẻ em, bệnh thường khởi phát sau khi mắc các bệnh đường hô hấp trên như cảm cúm, viêm mũi, viêm họng. Do cấu trúc ống tai Eustachian của trẻ ngắn và nằm ngang hơn so với người lớn, vi khuẩn và virus dễ dàng di chuyển từ mũi họng lên tai giữa, gây viêm.

2. Nguyên nhân gây viêm tai giữa ở trẻ em

Một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm tai giữa gồm:

• Nhiễm khuẩn, nhiễm virus đường hô hấp như viêm họng, viêm mũi, cảm lạnh.

• Cấu trúc tai ở trẻ nhỏ khiến dịch dễ ứ đọng trong tai.

• Trẻ bú bình sai tư thế (nằm ngửa khi bú) làm sữa chảy vào tai giữa.

• Môi trường ô nhiễm, khói thuốc lá ảnh hưởng trực tiếp đến hệ hô hấp và tai.

• Sức đề kháng kém do suy dinh dưỡng, sinh non, thiếu vitamin.

3. Triệu chứng nhận biết viêm tai giữa ở trẻ

Cha mẹ có thể nhận biết viêm tai giữa qua những dấu hiệu:

• Trẻ thường xuyên đau tai, kéo tai, gãi tai.

• Quấy khóc, khó ngủ, kém bú.

• Sốt cao, kèm theo nghẹt mũi, chảy mũi.

• Nghe kém, phản ứng chậm với âm thanh.

• Một số trường hợp có dịch chảy ra từ tai nếu màng nhĩ bị thủng.

Khi thấy trẻ có các biểu hiện này, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám sớm để được chẩn đoán chính xác.

4. Biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời

Viêm tai giữa ở trẻ em nếu không được phát hiện và điều trị có thể gây ra nhiều biến chứng:

• Thủng màng nhĩ, ảnh hưởng trực tiếp đến thính lực.

• Viêm tai giữa mạn tính, tái phát nhiều lần.

• Viêm xương chũm, gây sưng đau vùng sau tai.

• Giảm thính lực vĩnh viễn, ảnh hưởng đến khả năng học tập và giao tiếp.

• Trong trường hợp nặng, vi khuẩn có thể lan vào não gây viêm màng não.

5. Phương pháp điều trị viêm tai giữa ở trẻ em

Tùy vào mức độ bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp:

• Điều trị nội khoa: dùng thuốc kháng sinh, hạ sốt, giảm đau theo chỉ định.

• Vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý để giảm nhiễm khuẩn.

• Chích rạch màng nhĩ dẫn lưu mủ trong trường hợp viêm nặng, dịch ứ đọng nhiều.

• Điều trị hỗ trợ: bổ sung dinh dưỡng, tăng sức đề kháng.

Cha mẹ tuyệt đối không tự ý mua thuốc hoặc nhỏ thuốc vào tai trẻ khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

6. Cách chăm sóc trẻ bị viêm tai giữa tại nhà

Bên cạnh việc tuân thủ điều trị của bác sĩ, phụ huynh có thể chăm sóc trẻ theo những nguyên tắc sau:

• Giữ cho tai của trẻ khô ráo, tránh nước vào tai khi tắm.

• Cho trẻ uống thuốc đúng liều, đủ thời gian theo chỉ định.

• Cho trẻ nghỉ ngơi nhiều, tránh môi trường lạnh và khói bụi.

• Bổ sung nhiều rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu vitamin C, kẽm.

• Theo dõi các triệu chứng bất thường như sốt cao, dịch mủ chảy nhiều để tái khám kịp thời.

7. Biện pháp phòng ngừa viêm tai giữa ở trẻ

Phòng bệnh luôn là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe cho trẻ. Cha mẹ nên:

• Giữ vệ sinh mũi họng sạch sẽ, rửa tay thường xuyên.

• Tiêm phòng đầy đủ các loại vắc-xin, đặc biệt là vắc-xin phòng cúm, phế cầu.

• Hạn chế cho trẻ tiếp xúc môi trường ô nhiễm, khói thuốc.

• Không cho trẻ bú bình khi nằm ngửa.

• Tăng cường dinh dưỡng, cho trẻ ăn đa dạng thực phẩm.

• Khám tai - mũi - họng định kỳ để phát hiện sớm các bất thường.

8. Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay?

Cha mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay nếu xuất hiện các dấu hiệu sau:

• Trẻ sốt cao liên tục trên 39°C.

• Trẻ đau tai dữ dội, quấy khóc không dỗ được.

• Tai chảy dịch, có mùi hôi.

• Trẻ nghe kém rõ rệt, không phản ứng khi gọi.

• Viêm tái phát nhiều lần trong thời gian ngắn.

Việc đi khám sớm sẽ giúp chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời, tránh biến chứng ảnh hưởng lâu dài.

Đặt khám bệnh tại Phòng khám Đa khoa Thu Cúc Trần Duy Hưng tại đây